Οι Έλληνες Της Αυστρίας (Μέρος 1ο)

Διπλωματικές Σχέσεις

Στην Αυστρία η Ελληνική διπλωματία στεγάζεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην Ελληνική Πρεσβεία που έχει την έδρα της στη Βιέννη. Στο Salzbourg λειτουργεί και Ελληνικό Γενικό Προξενείο. Η Πρεσβεία της Ελλάδας (εικονίζεται στη δεύτερη φωτογραφία) διοργανώνει εκεί σειρά εκδηλώσεων προς προώθηση των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.

Ιστορική Αναδρομή - Ομογένεια

Η πρώτη παρουσία Ελλήνων στην Αυστρία καταγράφεται τον 9ο μ.Χ. αιώνα με την αποστολή των Κυρίλλου και Μεθοδίου στις παραδουνάβιες περιοχές.

Η εγκατάσταση ελληνικού στοιχείου εγκαινιάζεται ουσιαστικά τον 12ο αιώνα (το έτος 1148) με το γάμο της πριγκίπισσας Θεοδώρας της Koμνηνής με τον Ερρίκο Jasomirgott του Οίκου των Babenberg. Η άφιξη των Βυζαντινών στο ομώνυμο Δουκάτο σήμανε και την απαρχή της διάδοσης, στην νέα πατρίδα, πολιτισμικών στοιχείων του Βυζαντίου (όπως ήθη, έθιμα, διοικητικοί θεσμοί, στοιχεία γλώσσας και νομικής επιστήμης).

Στα τέλη του 17ου προς τις αρχές του 18ου αιώνα, όταν δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για τις μετακινήσεις και το εμπόριο μεταξύ αυστριακής και οθωμανικής αυτοκρατορίας, οικογένειες απ' την Ήπειρο και την Μακεδονία (όπως οι Σίνα, Δούμπα, Καραγιάννη, Οικονόμου, Χρηστοπάνου κ.λ.π.), με την πλούσια δραστηριότητα που αναπτύσσουν, καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις στην κοινωνική κι οικονομική ζωή της ΑυστροΟυγγρικής αυτοκρατορίας. Έτσι, έμειναν στην ιστορία ως χορηγοί, ευεργέτες κι υποστηρικτές της πνευματικής και καλλιτεχνικής παραγωγής στη Βιέννη, σε μια πόλη, που αποτελούσε το σπουδαιότερο πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο της κεντρικής Ευρώπης εκείνη την εποχή.

Ακόμη, η ελληνική κοινότητα της Βιέννης διαγράφει ιστορική πορεία για την μετέπειτα προετοιμασία της εθνικής παλιγγενεσίας με μορφές όπως οι: Ρήγας Φεραίος, Άνθιμος Γαζής, Νεόφυτος Δούκας, Κωνσταντίνος Κούμας, οικογένεια Υψηλάντη κ.ά. Ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας, έπαιξε ο προοδευτικός διανοούμενος του νεοελληνικού διαφωτισμού Ρήγας Βελεστινλής (1753-1798), ο οποίος έζησε κι έδρασε προεπαναστατικά στην αυστριακή πρωτεύουσα, προετοιμάζοντας με τη σκέψη και τα εκδοθέντα έργα του τον ελληνικό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821.

Στη Βιέννη, εξάλλου, εκδόθηκε κι η πρώτη ελληνική εφημερίδα με τίτλο "Εφημερίς" (31 Δεκεμβρίου 1790) στο τυπογραφείο των αδελφών Μαρκίδων Πούλιου (καταγωγή απ' τα Σιάτιστα της Μακεδονίας), θέτοντας τις βάσεις στην ιστορία του Ελληνικού Τύπου, ως πρωτοπόροι εκδότες και δημοσιογράφοι. Οι προσπάθειες κι η δράση κι άλλων επιφανών Ελλήνων της Αυστρίας να προωθήσουν τη συγγραφή κι έκδοση βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών εντύπων, ως μέσων για την πνευματική απελευθέρωση και την αναγέννηση του Ελληνισμού είναι αξιομνημόνευτες.

Αργότερα, στα τέλη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι Έλληνες (όπως κι άλλοι ξένοι) που κατέληξαν να αντικαταστήσουν ένα μέρος του ενεργού εργατικού δυναμικού της Αυστρίας, το οποίο είχε χαθεί σε βομβαρδισμούς και σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Στις δεκαετίες του 50 και του 60 (ακόμα και του 70), η μεγάλη φυγή των Ελλήνων, απ' την μια πλευρά κατηύθυνε ένα μεγάλο μέρος της σπουδάζουσας νεολαίας σε διάφορα αυστριακά πανεπιστήμια, κι απ' την άλλη, οδήγησε πολλούς ικανούς συμπατριώτες μας να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη σε αυστριακές επιχειρήσεις, ή να κάνουν ακόμα και δικές τους.

Σήμερα, η ελληνική κοινότητα αριθμεί περίπου 5.000 μέλη (απ' τα οποία 3.000 έχουν την αυστριακή υπηκοότητα). Αν και μικρή, θεωρείται ιδιαίτερα δραστήρια, δίνοντας το παρόν με επιτυχία στον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών, των επιστημών, αλλά και της πολιτικής, και κυρίως του εμπορίου. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί η ύπαρξη 80 ελληνικών εστιατορίων στην Αυστρία, απ' τα οποία τα 40 βρίσκονται στη Βιέννη.

Οι Έλληνες της Αυστρίας, ως γνήσιοι συνεχιστές της παράδοσης της Διασποράς, αποτελούν τους καλύτερους πρέσβεις του ελληνικού πνεύματος και του πολιτισμού με την ίδρυση και λειτουργία πλήθους Ενώσεων και Κοινοτήτων. Οι Σύλλογοι Ελληνοαυστριακής φιλίας είναι επίσης αρκετοί και μπορεί κανείς να τους δει στις μεγαλύτερες πόλεις της ευρωπαϊκής αυτής χώρας. Στη Βιέννη εδρεύει κι η Ιερά Μητρόπολη Αυστρίας.

Αυτά όσο αφορά τον Ελληνισμό της Αυστρίας. Στο δεύτερο μέρος θα γνωρίσουμε μια ελληνική οικογένεια που ήταν - και είναι ακόμα - πολύ σημαντική για την Αυστρία. Συγκεκριμένα, θα γίνει λόγος για τους Νικόλαο και Στέργιο Δούμπα... Στην επόμενη ανάρτηση...