France: Edith Piaf (2) - Padam Padam

H Εντίθ Πιάφ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 19 Δεκεμβρίου 1915 και πέθανε στην ίδια πόλη στις 11 Οκτωβρίου 1963. Το πραγματικό της όνομα ήταν Εντίθ Τζοβάνα Γκασιόν. Ο πατέρας της Louis-Alphonse Gassion ήταν ακροβάτης του δρόμου, κι η μητέρα της Anita Maillard ήταν λυρική τραγουδίστρια, γνωστή με το ψευδώνυμο Line Marsa. Λίγες βδομάδες όμως μετά την γέννησή της την εγκατέλειψε κι η μικρή Εντίθ περνάει τα πρώτα της χρόνια πρώτα κοντά στη μητέρα της μάνας της. Το 1917, ο πατέρας της που εργαζόταν ως ακροβάτης στο τσίρκο Ciotti, την πήγε στη δική του μητέρα, η οποία ζούσε στο Bernay (Νορμανδία) κι ήταν ιδιοκτήτρια ενός οίκου ανοχής! Το 1919 η Edith αρρωσταίνει από κάποια πάθηση στον εγκέφαλο και τυφλώνεται. Μετά από δύο χρόνια όμως θεραπεύεται χωρίς την βοήθεια γιατρού κι η όρασή της επανέρχεται. Ήταν εφτά χρονών όταν ο πατέρας της άρχισε να την παίρνει μαζί του στις περιοδείες που έκανε με το τσίρκο και γυρνά μαζί του όλη τη Γαλλία. Στα δέκα της η Εντίθ άρχισε να τραγουδάει στους δρόμους. Αν κι ο πατέρας της ήθελε να την κάνει ακροβάτη, γρήγορα κατάλαβε και πως η κόρη του είχε όλο το ταλέντο στο λαιμό και καθόλου στο κορμί – όπως έλεγε ο ίδιος χαρακτηριστικά.

Στα 15 έχοντας ανακαλύψει τη θαυμάσια φωνή της, εγκατέλειψε τον πατέρα της για να ζήσει στο Παρίσι, τραγουδώντας στους δρόμους. Στα 17 συναντά τον Louis Dupont, ζουν μαζί και σε ένα χρόνο, στις 11.2.1933, κάνουν ένα κοριτσάκι, τη Μαρσέλ, που όμως πεθαίνει από μηνιγγίτιδα δύο χρόνια αργότερα. Εκείνη συνεχίζει να τραγουδά στους δρόμους της Πιγκάλ, όπου και γνωρίζει τον Λουί Λεπλέ, διευθυντή του πιο κομψού παρισινού καμπαρέ στα Ηλύσια Πεδία. Μαγεμένος απ' τη φωνή της υπογράφει συμβόλαιο μαζί της και τη βαφτίζει το «Mome Piaf» (μικρό σπουργίτι). Tης διδάσκει τα βασικά στοιχεία σκηνικής παρουσίας και τη ντύνει με ένα απλό μαύρο φόρεμα που έγινε και το σήμα κατατεθέν της. Το 1935 της βγάζει και το πρώτο της δίσκο. Λίγο αργότερα όμως ο μέντοράς της Leplee δολοφονείται, κι η ίδια κατηγορείται πως γνωρίζει το φονιά αλλά δεν τον καταδίδει. Αν και αθωώθηκε με τη βοήθεια ενός νέου συντρόφου, του τραγουδοποιού Raymond Asso, που είναι τρελά ερωτευμένος μαζί της, φεύγει για να ζήσει στην επαρχία αλλά επιστρέφει στο Παρίσι το 1937.

Κατά την διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου και τη γερμανική κατοχή, δίνει κονσέρτα για αιχμάλωτους πολέμου. Εισάγει πλαστές άδειες εργασίας στα κέντρα κράτησης αιχμαλώτων και βοηθάει πολλούς Γάλλους φαντάρους να δραπετεύσουν. Γύρω στα 23 της είναι μια μεγάλη βεντέτα και γυρνάει την πρώτη της ταινία που θριαμβεύει. Από τότε συνεχίζει μια πετυχημένη καριέρα και κάνει μια έντονη ζωή, δίπλα σε αρκετούς συντρόφους. Στα 30 της, ερωτεύεται τον Yves Montand κι αναλαμβάνει να στήσει την καριέρα του. Στα τέλη του 45, γράφει μόνη της την τεράστια επιτυχία της «La Vie En Rose» (Ζωή Σαν Τριαντάφυλλο), που στην αρχή περνά αδιάφορη. Το 1946 επιχειρεί να δημιουργήσει συναισθηματική σχέση με τον Έλληνα ηθοποιό Δημήτρη Χορν, μια προσπάθεια όμως που δε στέφεται από επιτυχία.

Το 1947 πραγματοποιεί την πρώτη της περιοδεία στις ΗΠΑ, η οποία βρίσκει μικρή ανταπόκριση, καθώς το κοινό δε συγκινείται ιδιαίτερα επειδή περίμενε να δει μια πληθωρική τραγουδίστρια να γεμίζει τη σκηνή. Μια ευνοϊκή κριτική ωστόσο είναι αρκετή για να παρατείνει την παραμονή της στη χώρα για πέντε μήνες, χρονικό διάστημα στο οποίο γνωρίζει το Γάλλο μποξέρ Μαρσέλ Σερντάν, και παρά το ότι εκείνος είναι παντρεμένος, οι δυο τους ζουν μια θυελλώδη σχέση. Τώρα πλέον γνωρίζει μεγάλες δόξες και στις εμφανίσεις της στη Νέα Υόρκη. Ο ξαφνικός όμως θάνατος του Σερντάν σε αεροπορικό δυστύχημα το 1949, βυθίζει την Πιάφ σε κατάθλιψη, που ποτέ δεν ξεπερνά πραγματικά. Το 1951 έχει 2 σοβαρά τροχαία, μετά το δεύτερο οι γιατροί της δίνουν για καιρό μορφίνη την οποία συνηθίζει και την ανακατεύει μαζί με αλκοόλ αχρηστεύοντας την ήδη κακή της υγεία. Το 1952, παντρεμένη με τον τραγουδιστή Ζακ Πιλ, στην πεντηκοστή τουρνέ της στην Αμερική, σε κάποια ρεσιτάλ της συνοδεύεται στο πιάνο απ' τον νεαρό τότε Ζιλμπέρ Μπεκό. Εκείνη την εποχή ακολουθεί πολλές θεραπείες αποτοξίνωσης, μα οι ουσίες την έχουν ρημάξει. Παρ’ όλ' αυτά κάνει εξαιρετικές ηχογραφήσεις...

Τα επόμενα 2 χρόνια μένει κλεισμένη σπίτι της σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Μα το 1955, μόλις μαθαίνει πως θα τραγουδήσει στο Olympia, με τρόπο αξιοθαύμαστο και με αφάνταστη ενέργεια, δίνει μια αψεγάδιαστη παράσταση. Χωρίζουν με τον Pills το 1956. Με μεγάλη φόρα κάνει άλλη μια τουρνέ στην Αμερική κι είναι πια μια διεθνής σταρ. Το 1958 ζει μια ακόμα τρελή σχέση δίπλα στο νεώτερο τραγουδιστή και συνθέτη Ζορζ Μουστακί, ο οποίος το 1959 συνθέτει γι αυτήν το τραγούδι Milord που κυκλοφόρησε το 1960 και λίγο αργότερα γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Άλλο ένα σοβαρό τροχαίο αποδυναμώνει περισσότερο την Πιάφ. Μετά από λίγους μήνες καταρρέει κατά τη διάρκεια κονσέρτου της σε κατάμεστη αίθουσα της Νέας Υόρκης.

Ακόμα χειρότερα, σ' ένα κονσέρτο στη Στοκχόλμη, στα τέλη της δεκαετίας του '50, καταρρέει πάνω στην πίστα κι η διάγνωση των γιατρών είναι ανίατος καρκίνος. Αυτό όμως δεν πτοεί την Πιάφ η οποία συνεχίζει να εμφανίζεται κάνοντας περιοδείες όπως και πριν, συνοδευμένη όμως από μια νοσοκόμα για να της χορηγεί μορφίνη για τους πόνους.

Το 1960, τραγουδά με επιτυχία το «Non, Je Ne Regrette Rien» (Όχι, Δε Μετανιώνω Για Τίποτα) του Σαρλ Ντυμόν και συνεχίζει να θριαμβεύει τραγουδώντας, παρότι συχνά τρικλίζει και παραπατά στη σκηνή. Το καλοκαίρι του 1961, γνωρίζει τον κατά πολύ νεότερό της, τελευταίο της έρωτα, τον Έλληνα Θεοφάνη Λαμπουκά, που τον βαπτίζει Τεό Σαγαπό και τον παντρεύεται τον Οκτώβριο του 1962 (στα 47 της εκείνη και 25 εκείνος). Εκείνο το καλοκαίρι παίρνει επίσης το πρώτο βραβείο της Ακαδημίας Charles Cros, για το σύνολο της καριέρας της.

Η Εντίθ Πιάφ σβήνει την ίδια μέρα με τον καλό της φίλο Ζαν Κοκτώ, στις 11 Οκτωβρίου του 1963, μόλις στα 48 της χρόνια στο Plascassier, κοντά στο Grasse από κίρρωση. Ο σύζυγός της μεταφέρει την ίδια μέρα του θανάτου της την σωρό της στη «δική της πόλη», το Παρίσι. Θάβεται σε 3 μέρες στο παρισινό κοιμητήριο Pere Lachaise.

Η Πιάφ «έφυγε» φτωχή αφήνοντας στον τελευταίο σύζυγό της πολλά χρέη και μια τεράστια ιστορία. Μαζί με την καριέρα της ως τραγουδίστρια (ηχογράφησε πάνω από 200 τραγούδια) βοηθούσε και στην προώθηση νεαρών ταλέντων στη μουσική σκηνή της εποχής εκείνης. Είχε μεταξύ άλλων μεγάλη συμμετοχή στην προώθηση καλλιτεχνών όπως Σαρλ Αζναβούρ, Ζιλμπέρ Μπεκό, Έντι Κονσταντέν, Υβ Μοντάν, Ζορζ Μουστακί, Ζακ Πιλ κλπ.

Σήμερα πολλοί καλλιτέχνες, επανεκτελούν τραγούδια της κι επισκέπτονται το γλυπτό που στήθηκε προς τιμή της στο Παρίσι, πάνω στην πλατεία που φέρει το όνομά της, λίγα μέτρα από το νοσοκομείο Tenon όπου γεννήθηκε. Στο Παρίσι υπάρχει επίσης ένα μουσείο με το όνομα Edith Piaf (Musee Edith Piaf), στο οποίο μπορεί κανείς να δει διάφορα προσωπικά αντικείμενα της καλλιτέχνιδας, όπως ένα απ' τα φορέματά της και την συλλογή πορσελάνης της.

Τα πράγματα όμως δε μένουν εκεί. Η πολυτάραχη ζωή της Εντίθ Πιαφ γίνεται υπόθεση σε κινηματογραφικές ταινίες. Δύο ανήκουν στο σκηνοθέτη Claude Lelouch, ενώ το 2006 γυρίζεται και μια τρίτη, αυτή τη φορά με σκηνοθέτη τον Olivier Dahan. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο της ταινίας που έχει τίτλο «La Mome» (Το Νεαρό Κορίτσι), παίζει η Γαλλίδα ηθοποιός Μαριόν Κοτιγιάρ, ρόλο για τον οποίο κέρδισε το 2008 το Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου. Η ταινία στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο «Ζωή Σαν Τριαντάφυλλο»...

Αυτά με τη βιογραφία της Edith Piaf. Στην αυριανή ανάρτηση θα γίνει μια διεισδυτικότερη προσέγγιση στο μύθο της...

Άλλη μια τεράστια επιτυχία της Edith Piaf είναι και το τραγούδι στο video που ακολουθεί (από εμφάνισή της το 1956). Έχει τίτλο «Padam Padam»...