Αφιέρωμα Στην Ηθοποιό Ελένη Ζαφειρίου

Εξαίρετη κινηματογραφική και θεατρική φιγούρα που πρόσφερε πολλά στον παλιό καλό ελληνικό κινηματογράφο. Γεννημένη το 1916 στη Λάρισα, δε γνώρισε την πραγματική της μάνα, μικρό παιδάκι ακόμα, την περιμάζεψε μια ηθοποιός περιοδεύοντος «μπουλουκιού», η Κυριακούλα Ζαφειρίου, η οποία είχε κι ένα δικό της γιο. Η ψυχομάνα της την υιοθέτησε αμέσως και την έκανε μέλος του «μπουλουκιού». Ήταν μόλις 11 χρονών (το 1927) όταν έγινε μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, καθώς τότε ακόμα δεν υπήρχε ως προϋπόθεση ο θεσμός των σπουδών σε σχολή κι η «Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος Ηθοποιού». Έτσι το πρώτο αλλά και μεγάλο σχολείο για τη λαμπρή αυτή ηθοποιό στάθηκαν οι εμφανίσεις που έκανε στα μπουλούκια της εποχής (έπαιζε κυρίως παιδικούς ρόλους), δίπλα στην ψυχομάνα της. Η αρχή λοιπόν είχε γίνει κι από κει και πέρα η πορεία της στους δύσκολους δρόμους της Τέχνης ήταν καθαρά ανοδική.

Απ' τη δεκαετία του 1950 και μετά, έπαιξε σε 150 περίπου ταινίες και συνεργάστηκε όπως είναι φυσικό με μεγάλο αριθμό ηθοποιών αλλά και σκηνοθετών. Διέπρεψε ιδιαίτερα σε δραματικούς ρόλους φτωχών και χαροκαμένων μανάδων. Ο καημός για την πραγματική της μάνα που δε γνώρισε κι η ανθρωπιά της ψυχομάνας της αποτέλεσαν για τη μοναδική αυτή ηθοποιό τα μεγάλα εφόδια, απ' όπου και αντλούσε κάθε φορά που χρειαζόταν να ξεδιπλώσει το ταλέντο της σε όλους αυτούς τους ρόλους που υποδύθηκε, και ως μοναχική, φτωχή, ανύπαντρη γυναίκα αλλά κυρίως ως πικραμένη και βασανισμένη μάνα.

Η παρουσία της όμως, κι αυτό πρέπει να σημειωθεί, δε λάμπρυνε μόνο τον κινηματογράφο. Στην τηλεόραση, χαρακτηριστικός παρέμεινε ο ρόλος που ερμήνευσε στη σειρά "Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται", τη δεκαετία του 70. Όσο αφορά το Θέατρο, η τελευταία της εμφάνιση, έγινε το 1992, στο έργο του Γιώργου Αρμένη "Βασικά Με Λεν Θανάση", δίπλα στον Θύμιο Καρακατσάνη.

Η Ελένη Ζαφειρίου πέθανε το 2004. Επιθυμία της ήταν (κι έγινε απόλυτα σεβαστή απ' τη θετή της κόρη) ο θάνατός της να μαθευτεί μετά την κηδεία της. Προφανώς για να μη βρεθεί κανείς απ' τους ομότεχνούς της μπροστά στο θλιβερό καθήκον να τη συνοδεύσει στην τελευταία κατοικία της.

Πολύχρονη λοιπόν η παρουσία της στους χώρους της Τέχνης, κατά συνέπεια οι εμφανίσεις της πολλές κι είναι αδύνατο να αναφερθούν όλες. Οι καλύτερες στιγμές της είναι:

Επιλεκτική Φιλμογραφία:

Πικρό Ψωμί (1951), Νεκρή Πολιτεία (1951), Η Αγνή Του Λιμανιού (1951), Η Άγνωστος (1954), Το Κορίτσι Με Τα Μαύρα (1956), Η Καφετζού (1956), Η Θεία Απ΄ Το Σικάγο (1957), Το Τελευταίο Ψέμα (1957), Η Κυρά Μας Η Μαμή (1958), Ζάλογγο, Το Κάστρο Της Λευτεριάς (1959), Ερωτικές Ιστορίες (1959), Η Λίμνη Των Στεναγμών(1959), Στρατιώτες Δίχως Στολή (1960), Ο Κατήφορος (1961), Νόμος 4000 (1962), Ταξίδι (1962), Ουρανός (1962), Ανήσυχα Νιάτα (1963), Δεσποινίς Διευθυντής (1964), Εγωισμός (1964), Η Πρώτη Αγάπη (1964), Η Γυμνή Ταξιαρχία (1965), Με Πόνο Και Δάκρυα (1965), Το Φτωχόπαιδο (1965), Περιφρόνα Με Γλυκιά Μου (1965), Καρδιά Μου Πάψε Να Πονάς (1965), Τζένη-Τζένη (1966), Δοκιμασία (1966), Θέλω Να Ζήσω Στον 'Ηλιο (1966), Ο Άνθρωπος Που Γύρισε Απ' Τον Πόνο (1966), Το Σπίτι Των Ανέμων (1966), Κάποτε Κλαίνε Κι Οι Δυνατοί (1967), Γαμπρός Απ' Το Λονδίνο (1967), Τα Δολάρια Της Ασπασίας (1967), Η Αρχόντισσα Κι Ο Αλήτης (1968), Αυτή Που Δε Λύγισε (1968), Ταπεινός Και Καταφρονεμένος (1968), Ξεριζωμένη Γενιά (1968), Η Καρδιά Ενός Αλήτη (1968), Ξύπνα Βασίλη (1969), Το Τελευταίο Αντίο (1969), Για Την Τιμή Και Τον Έρωτα (1969), Η Σφραγίδα Του Θεού (1969), Ένας Άνδρας Με Συνείδηση (1969), Η Οδύσσεια Ενός Ξεριζωμένου (1969), Φτωχογειτονιά Αγάπη Μου (1969), Ο Πρόσφυγας (1969), Η Σφραγίδα Του Θεού (1969), Εσένα Μόνο Αγαπώ (1970), Υπολοχαγός Νατάσσα (1970), Χριστινιώ, Ο Θρύλος Μιας Αγάπης (1970), Αυτοί Που Μίλησαν Με Το Θάνατο (1970), Αστραπόγιαννος (1970), Οι Άντρες Ξέρουν Ν' Αγαπούν (1971), Αγάπησα Ένα Αλήτη (1971), Ο Εχθρός Του Λαού (1972), Προς Την Ελευθερία (1996)...

Τηλεοπτικές Εμφανίσεις:

Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται (1976, ΕΡΤ), Δόνα Ροζίτα (1984), Το Τρίτο Στεφάνι (1995, ΑΝΤ1), Το χρώμα Του Φεγγαριού (1996-97, ΑΝΤ1).

Η Ελένη Ζαφειρίου μας άφησε κι ένα βιβλίο. Είναι το μοναδικό που έγραψε κι είναι αυτοβιογραφικό (αναφέρεται στην ψυχομάνα της). Έχει τίτλο "Τι Να Σου Πρωτοθυμηθώ Βρε Μάνα" και κυκλοφορεί απ' τις εκδόσεις "Πανός". Η ίδια γράφει στο βιβλίο της: "Η μάνα μου ήταν μια ξένη γυναίκα που με μεγάλωσε. Μου στάθηκε σαν αληθινή μάνα, με πόνεσε, μάλιστα, πιο πολύ κι απ' το παιδί της, και με έφερε στην Αθήνα να με σπουδάσει. Τη θυμάμαι με στοργή, αγάπη και πόνο"...